TRADYCJE, OBRZĘDY, OBYCZAJE...

Tradycje, obrzędy, obyczaje Gminy Lubrza i gmin partnerskich.

EP-III/18

          W kwietniu 2007 r. zakończono realizację projektu Nr EP-III/18 „Tradycje, obrzędy, obyczaje Gminy Lubrza i gmin partnerskich.

          Znajomość i kultywowanie lokalnych tradycji i obrzędów jest bardzo ważna dla zachowania odrębności danego regionu, ważna jest również dla zachowania ciągłości jego istnienia. Z drugiej strony odrębność tradycji, obrzędów, obyczajów kultywowana w poszczególnych regionach, mikroregionach jest obok bogactw naturalnych i piękna przyrody największym z ich bogactw, który zapromowany w odpowiedni sposób pozwala na zaistnienie w dobie globalnego rynku.

          Celem projektu była współpraca pomiędzy społecznościami poprzez przybliżenie historii tradycji, obrzędów i obyczajów kultywowanych w tej części pogranicza połączona z nauką wśród jego mieszkańców wytwarzania przedmiotów związanych z tymi obrzędami, tradycjami i zwyczajami, jak również ich promocja poprzez wydanie folderu pozwalająca na zapromowanie tych tradycji wśród pozostałej części pogranicza i innych regionów.

          Bezpośrednim celem projektu było wspieranie lokalnej współpracy kulturalnej oraz lepsze wzajemne poznanie i promowanie współpracy transgranicznej poprzez realizację wybranych tradycji i obrzędów występujących zarówno po polskiej jak i czeskiej stronie pogranicza związanych ze Świętami Wielkiej Nocy, obrzędów majowych, Święta Plonów – Dożynki oraz Świąt Bożego Narodzenia.

          W projekcie brali udział mieszkańcy Gminy Lubrza jak i mieszkańcy gmin partnerskich po stronie czeskiej – Město Albrechtice, Hlinka, Divči Hrad, Slezske Pavlovice, Vysoka, Liptaň oraz mieszkańcy pogranicza, z którymi Gmina Lubrza nie ma umów partnerskich z okolic Osoblahy.
Projekt przebiegał w następujących etapach:

Etap I (III 2006):

Skoordynowanie z partnerami czeskimi działań organizacyjnych związanych z prawidłową realizacją harmonogramu projektu dotyczących zarówno instruktorów prowadzących warsztaty jak również lokalizacji poszczególnych etapów projektu.

Etap II (IV 2006):

W miesiącu kwietniu odbył się karnawał maskowy (Masarni karneval) – obyczaj przywieziony na ziemie pogranicza przez mieszkańców przesiedlonych z Moraw i przez nich kultywowany. Związany jest on z budzeniem się do życia w okres wiosny przyrody. Młodzież przebrana w maski zwierząt przedstawia scenki rodzajowe z życia zwierząt domowych jak również dzikich żyjących w lasach i na polach. W realizacji uczestniczyła wspólnie młodzież z Divciego Hradu i Gminy Lubrza dzięki czemu będzie miała możliwość bliższego poznania tego obyczaju.
W miesiącu kwietniu odbyły się również warsztaty wielkanocne, których celem było zapoznanie się z tradycjami związanymi z obchodami Świąt Wielkanocnych. Dzięki warsztatom młodzież mogła poznać tradycje robienia pisanek, kroszonek, (kraslice – jaja wielkanocne) zwieńczeniem prac podczas warsztatów była organizacja „III wystawy tradycji i obrzędów wielkanocnych” w dniu 07.04.2006w Město Albrechtice i 19.04.2006 w Lubrzy połączona z Misterium Wielkanocnym przygotowanym przez młodzież Gminy Lubrza.

Etap III (V 2006):

Obrzęd majowe (Stavini máje) – obyczaj przyjęty na pograniczu polsko czeskim w rejonie Beskidu Śląskiego kultywowany w rejonie Osoblahy (Czechy) nieznany w naszym rejonie. W ramach tego obrzędu przygotowuje się pal drewniany okorowany zwieńczony ozdobnym wieńcem, który zostanie wkopany w dniu 30 kwietnia a następnie jest pilnowany przez całą noc, aby nikt go nie ukradł. W trakcie pilnowania odbywają się śpiewy i tańce. Po miesiącu w dniu 31 maja następuje ścięcie pala (Kaceni maje). W uroczystościach tych wzieli udział mieszkańcy Gminy Lubrza.

Etap IV (VI 2006 – IX 2006):

W miesiącach czerwiec - sierpień odbyły się warsztaty dożynkowe – podczas trwania warsztatów można było zapoznać się z umiejętnościami wyplatania wieńców i koron żniwnych.
W miesiącu wrześniu zostały zorganizowane Powiatowo-Gminne „Dożynki pogranicza – Trzebina 2006”. Podczas dożynek odbył się konkurs koron i wieńców żniwnych wykonanych przez twórców z czech i polski.

Etap V (XI 2006 – II 2007)

V etapem projektu było przygotowanie i organizacja spektakli związanych ze świętami Bożego Narodzenia. Przygotowania w ramach zajęć teatralnych i muzycznych prowadzone były w Gminnym Ośrodku Kultury, Sportu i Rekreacji w Lubrzy. Od stycznia do lutego 2007 r. odbyło się 10 przedstawień, 6 po stronie czeskiej, u każdego partnera projektu po jednym i 4 na terenie Gminy Lubrza.

Etap VI (II- IV 2007):

W etapie tym na podstawie dokumentacji zabranej podczas realizacji wszystkich dotychczasowych przedsięwzięć (również fotograficznej) przygotowany zostal folder w formie przewodnika promującego tradycje, obrzędy i obyczaje tej części pogranicza polsko-czeskiego - Gmin Lubrza, Město Albrechtice, Divči Hrad, Vysoka, Hlinka, Slezske Pavlovice, Liptaň wśród pozostałej części pogranicza jak również innych regionów Europy. Folder ten został wydany. w 3 wersjach językowych i będzie rozprowadzany podczas imprez organizowanych na terenie pogranicza i nie tylko.

W ramach projektu odbyły się następujące przedsięwzięcia:
– 3 spotkania organizacyjne;
– 10 warsztatów;
– 4 wystawy;
– 3 imprezy kulturalne,
– 12 przedstawień

          Realizacja projektu „Tradycje, obrzędy, obyczaje Gminy Lubrza i gmin partnerskich” przyczyniła się do wspólnej promocji tej części pogranicza wśród jej pozostałych mieszkańców. Projekt był realizowany przy czynnym udziale społeczności pogranicza. Warsztaty były formą inspirująca do szerokiego zainteresowania w szczególności młodego pokolenia polaków i czechów swoimi tradycjami i obrzędami. Natomiast organizowane wystawy, imprezy kulturalne oraz przedstawienia służyły zapoznaniu się z nimi, a w niektórych przypadkach przywrócenia ich do życia, tak aby służyły następnym pokoleniom jednocząc społeczności w zachowaniu swojej tożsamości.

Wartość całkowita projektu:	109 003,57
Dofinansowane ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego:	81 752,68
Dofinansowanie ze środków Budżetu Państwa:	10 900,36
Dofinansowanie ze środków Budżetu Gminy:	16 350,53

 

Galeria Zdjęć

Etap I:

Etap II:

Etap III:

Etap IV:

Etap V:

www.zporr.gov.pl
www.funduszestrukturalne.gov.pl
www.europa.eu.int
www.europa.delpol.pl

---

 Projekt Nr EP-III/18 „Tradycje, obrzędy, obyczaje  Gminy Lubrz i gmin partnerskich” jest dofinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu INTERREG IIIA Czechy-Polska Fundusz Mikroprojektów w Euroregionie Pradziad oraz ze środków budżetu państwa